Isparta’da tıbbi aromatik parfüm bitkilerine yol haritası arayışı

Tüm paydaşları buluşturan Eğirdir’deki Parfüm Bitkileri Çalıştayı’nda; zengin potansiyele sahip tıbbi aromatik ve endemik bitkilerde durum tespiti, sorun, çözüm önerileri ile strateji hedefiyle beyin fırtınası yapıldı

Isparta Valiliği’nin öncülüğünde Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA), Eğirdir Meyvecilik Araştırma Enstitüsü (MAREM), ilgili kurum kuruluşların destekleriyle ‘Parfüm Bitkileri Çalıştayı’ Isparta’nın Eğirdir İlçesi’nde gerçekleştirildi. ‘Özünde Güzel Koku Var’ sloganıyla MAREM’deki çalıştayın açılışındaki konuşmalarda Türkiye’de ve Batı Akdeniz’deki zengin flora, tıbbi ve aromatik bitkiler, endemik bitkiler potansiyeline dikkat çekilerek durum tespiti, sorun ve çözüm önerileri ile stratejik sektörde paydaşların birlikte ilerleyebileceği yol haritasının önemi vurgulandı. Çalıştayda, panel sonrasında “Parfüm Bitkileri Yetiştirme Tekniği”, “Parfüm Bitkileri Ar-Ge” ve “Parfüm Sektör Analizi” çalışma gruplarında sektörün geleceğini belirleyecek stratejinin nasıl olması gerektiği, sorunlar ve çözüm önerileri ele alındı.

BAKA ile MAREM, parfüm bitkileri sektöründe ilgili kurum ve kuruluşların destekleriyle önemli bir çalıştay gerçekleştirdi. Eğirdir MAREM’deki çalıştay, Dünya gülyağının yüzde 60’ını, lavanta, kekik, defne, adaçayı gibi çok sayıda parfüm bitkisinin üretildiği ülkemizdeki sektörün paydaşlarını biraraya getirdi. ‘Parfüm Bitkileri Çalıştayı’ açılış konuşmalarıyla başladı. Çalıştayın düzenlenmesine destek veren kuruluşlara teşekkür edip başarılar dileyen MAREM Müdürü Dr. Şerif Özongun, “Çıkan sonuçları karar vericilere aktararak bir iz bırakmak istedik. Bırakacağımız izin ekonomik anlamda bir iz olmasını temenni ediyoruz” dedi.

‘AJANSLAR İÇİN SON DERECE ÖNEMLİ BİR ALAN’

Kalkınma ajanslarının bölgesel kalkınma açısından önemli stratejik ve stratejik düşünceyi hayata geçirmek için çalışan kuruluşlar olduğunu vurgulayan BAKA Genel Sekreteri Volkan Güler de, “Tıbbi aromatik bitkiler özellikle parfüm bizim açımızdan kalkınma ajansları açısından son derece önemli bir alan. Temel sebebi şu; işin ekonomik katma değeri çok yukarlara çekilebileceği gibi aynı zamanda çarpan etkisi dokunduğu kitle anlamında oldukça çeşitlilik göstermekte. Bir yandan gelir seviyemizi yükseltebilecek nitelikte aktiviteler geliştirmekte ama aynı zamanda bölge içi gelir adaletsizliğini önlemede önemli bir araç olarak kullanabileceğimiz sektör” dedi.

Dünyada toplam çiçekli bitki sayısın 400 binini geçip 72 bininin tıbbi amaçlı, ticareti yapılanın da 3 binin üzerinde olduğuna ve ülkemizde 11 bin 700 bitki çeşidi bulunduğuna bunun da 3’te 1’inin endemik tür 500’ünün ise tıbbi ve aromatik bitki olduğuna dikkat çeken Genel Sekreter Güler, “Potansiyel çok, yapılacak çok şey var son bir tespit nerede olduğumuzu göstermek adına; çay, baharatlar, haşhaş, sarımsak gibi bitkiler dahil olmak üzere ilaç parfüm sektörlerinde kullanılan bitki ve kısımlarına ilişkin toplam dünya ihracatı 26 milyar dolar iken 2016 yılında bizim ihracatımız 284 milyon dolar. Atılacak adım çok, kat edilebilecek mesafe çok, çok önemli fırsat doğuyor bizim için. Bir yandan eksikliğimiz var ama bir yandan da katma değer yaratabileceğimiz çok büyük bir alan var.” diye konuştu.

BİTKİ ISLAHI, HASAT, VE İŞLEME TEKNOLOJİSİ

Türkiye’nin florası, tıbbi ve aromatik bitkiler ile endemik bitkiler yönünden potansiyelinin zenginliğiyle ilgili bilgiler veren Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) Ziraat Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Adnan Nurhan Yıldırım ise, tıbbi ve aromatik bitkiler sektörünün gelişmesi açısından tüketici ve sanayicinin taleplerine cevap veren ıslah edilmiş bitkilerin geliştirilmesi, hasat sonrası işlemler ve işleme teknolojinin belirlenmesinin önemini vurguladı. Tıbbi aromatik bitki üretilen tarımsal alanların turizmle entegrasyonunun sağlanması, ürün kalitesinin artırılması, tıbbi aromatik bitkilerin bölge içinde işlenerek katma değerinin artırılması, gelişim stratejisi ve eylem planı oluşturulması gerekliliğine dikkat çeken Prof.Dr. Yıldırım, “Sektörün gelişiminin hızlandırılması adına kısa zamanda tıbbi ve aromatik bitkiler alanında faaliyet gösteren üretici, toplayıcı, ihracatçı, sanayici, araştırmacı ve diğer tüm paydaşların koordinasyonunu sağlayacak bir sistem oluşturulması gerekmektedir.” dedi.

Tıbbi aromatik bitkilerin katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülmesinin önemine dikkat çeken Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Tarla Bitkileri Daire Başkanı Ayten Salantur da, TAGEM olarak bu alana desteklerin devam ettiğini söyledi. TAGEM olarak eksikliklerin tamamlamaya çalıştığını, sanayicinin daha büyük özveriyle atılması gerektiğini belirten Salantur, “Sadece araştırmada çalışan arkadaşlarımız değil üniversiteden de hocalarımız biz artık lütfen elbirliğiyle parfüm markası oluşturalım diye düşünüyorum. Sıçrama yapmak zorundayız. Çalıştay sonuçlarının Tarım Şurası raporuna da girmesini istiyorum. İnşallah gelecek için yol haritası çizilir. Lütfen herkes elini taşın altına koysun bir noktaya varalım” diye konuştu.

Eğirdir Kaymakamı Adem Çelik de, “Biraz da geç fark ettiğimiz tıbbi ve aromatik bitkilerle ilgili çalıştayın ilimizde ve ilçemizde olmasından dolayı büyük mutluluk duyduğumu ifade etmek istiyorum. Özünde Koku Var sloganıyla gerçekleştirilen bu çalıştayın hayırlara vesile olmasını diliyorum.” dedi.

PANEL VE ÇALIŞMA GRUPLARI

Açılış konuşmalarından ardından gerçekleştirilen paneli Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognosi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Temel Özek yönetti. Panelin konuşmacıları Ticaret Bakanlığı İhracat Dairesi Genel Müdürlüğü Tarım Dairesinden Güner Gençer, EPS Fragrance firma yetkilisi Hüseyin Erdoğmuş ile ISUBÜ Rektör Yardımcısı İsa Telci sunumlarıyla katılımcıları bilgilendirdi.

Panel sonrasında verilen aranın ardından çalıştay, “Parfüm Bitkileri Yetiştirme Tekniği”, “Parfüm Bitkileri Ar-Ge” ve “Parfüm Sektör Analizi” çalışma gruplarının toplantılarıyla devam etti. Üreticiler, sektör temsilcileri, devlet yetkilileri, STK’lar ve bilim insanlarından oluşan çalışma gruplarında; sektörün durum tespiti, sorun ve çözüm önerileri, parfüm bitkilerinin geleceği, sektöre ait süreç iyileştirme çalışmalar ile çözüm sağlayıcı kurumların neler olabileceği, sektöre yön verecek yol haritasının nasıl olması gerektiği gibi konularda beyin fırtınası gerçekleştirdi. Parfüm bitkilerinin geleceğine ve sektöre yön verecek rehber olacak çalıştayın sonuç bildirgesi ise kısa bir süre sonra tamamlanacak.