Hemşehrimiz Prof.Dr. Nuri Köstüklü’nün yeni kitabı yayımlandı

Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Tarih Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı, hemşehrimiz Prof.Dr. Nuri Köstüklü’nün yeni kitabı yayımlandı.

Atatürk Araştırma Merkezi tarafından basılan “Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Yıllarında 8. Fırka ve Akşehir Ahz-ı Asker Kalem Riyaseti Yazışmaları (1915-1921)” isimli kitap, Prof.Dr. Köstüklü’nün 15. kitabı oldu. Birinci Dünya Savası ve Milli Mücadele tarihimizin önemli kaynaklarından olan ama şimdiye kadar literatürde bilinmeyen ve ilk kez Köstüklü tarafından bilim dünyasına tanıtılan ve günümüz karşılığı Askeralma Bölge Başkanlığı olan  Ahz-ı Asker Kalem Riyaseti Giden Evrak defterlerini tanıtan ve değerlendiren araştırma, Atatürk Yüksek Kurumu- Atatürk Araştırma Merkezi Tarafından geçtiğimiz hafta içinde yayımlandı. Kitapta, Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele yıllarında Yalvaç Askerlik şubesi yazışmaları ve bölgedeki bazı faaliyetler de  ilk kez ortaya çıkarıldı. I.Dünya Savaşı ve Milli Mücadele tarihi ile ilgili pek çok bilinmeyene ışık tutması beklenen kitapla ilgili yazar Köstüklü, şu bilgileri verdi:

“Bu araştırmada ilk kez, Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele  Tarihi için fevkalâde önemli bir kaynak mesâbesinde olan, ama henüz tarih araştırmalarında yeterince fark edilmeyen Ahz-ı asker Kalem Riyaseti yazışmaları arasında yer alan “makâmâta ve şuabâta irsal kılınacak şifrelere mahsus kayıt defterleri” yani   günümüz karşılığı ile bir nevi “giden evrak defteri” diyebileceğimiz defterler tanıtılarak, bunların ne tür belgeleri ve hangi konuları  içerdiği hususu ortaya konmuştur.

Bilindiği üzere Tanzimat’la birlikte askerlik alanında yapılan düzenlemeler çerçevesinde askeralma teşkilat ve usulleri üzerine bir dizi kanunlar çıkarılmıştır. Çıkarılan kanunlar neticesinde; her kolordu bölgesinde bir Ahz-ı asker Heyeti, her tümen (fırka) bölgesinde ise  Ahz-ı asker Kalemi, ve her tümen bölgesinde uygun görülen kazalarda da Kalem Riyasetine bağlı askerlik şubeleri oluşturulmuş idi.

Elinizdeki bu çalışmada; 8. Fırka ve Akşehir Ahz-ı asker Kalem Riyaseti giden evrak defterleri analiz edilmiştir. Önce Soma’da bulunan ve işgal tehlikesi dolayısıyla  Uşak ve  Afyonkarahisar’a taşınan 8.Fırka Kalemi daha sonra Akşehir’e nakl olunmuş ve Akşehir  Ahz-ı asker Kalem Riyaseti olarak da adlandırılmıştır. Dolayısıyla söz konusu kurumun,  bu araştırmaya konu olan Aralık 1915- Şubat 1921 yılları arasındaki yazışmalarının; hem ait olduğu bölge yani, Manisa- Uşak- Afyonkarahisar ve Akşehir hattındaki Kalem’e bağlı ilçeler ile civar il ve ilçeler tarihi, hem de ülke tarihi açısından fevkalâde önemli veriler sunduğu görülmüştür.

Özellikle I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele döneminde; asker celp- sevk ve iskânı, silah- mühimmat –yiyecek- giyecek temini, ulaştırma, sağlık hizmetleri vb. lojistik faaliyetler, firar hadiseleri ve alınan tedbirler, bölgedeki gayr-i Müslimler ve İtilaf Devletlerinin faaliyetleri, İtilaf Devletlerinden alınan esirler ve bölgedeki üserâ garnizonları, askerî harekât ve işgaller, asayiş ve eşkıyâ faaliyetleri, Ahz-ı asker Kalemi ve askerlik şubelerinin teşkilat yapısı ve personelin durumu vb. daha pek çok farklı konulara ışık tutan  önemli verilere ulaşılmıştır.”

Hemşehrimiz Prof.Dr. Nuri Köstüklü’yü kutluyor, daha nice yayınlara diyerek başarılarının devamını diliyoruz.