Halıcı’dan AK Parti’ye: “20 Yıldır Yapmamışsınız Şimdi mi Yapacaksınız?

CHP Isparta Milletvekili Aday Adayı Yalım Halıcı, geçtiğimiz ay 10 ilimizde yaşanan deprem felaketinin ardından Isparta’nın da deprem bölgesi olduğu gerçeğini dikkate alarak Mimarlar Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası ve İnşaat Mühendisleri Odası Başkanları ile bir toplantı gerçekleştirdiklerini açıkladı. Halıcı, toplantıda ele aldıkları konuları, toplantı notlarını “Afet Stratejimiz” adı altında rapor haline getirerek paylaştı.

Milletvekili Aday Adayı Halıcı, Türkiye’nin yaşadığı depremin beklenmeyen bir deprem olmadığını, Isparta için de bir deprem tehlikesi olduğunu dile getirdi. Halıcı, “Bu gerçekler iktidar tarafından yıllardır bilinmesine rağmen, ne yaptılar? Neden raporları dikkate almıyorlar? Ülkemizi neden bu afete hazırlamadınız?” sorusunu yöneltti.

İktidarın deprem sonrasında verdiği vaatlere işaret eden Halıcı, “20 yıldır hiçbir şey yapmamışsınız, şimdi mi yapacaksınız? Milletimizle, gençlerimizle el ele verip yaraları hep birlikte saracağız” dedi. Geçtiğimiz hafta yapılan Afet Strateji Toplantısında Halıcı’ya, Merkez İlçe Belediye Meclis Üyeleri Hasan Karaca, Mustafa Dülgerbaki ve Burak Akşahin, Kılıçdaroğlu Gönüllüleri İl Koordinatörü Kamil Cem Erdal ve Jeoloji Mühendisi Oğuzhan Vural eşlik etmişti. Odalar ile yaptığı görüşmeler sonucunda hayatını kaybeden depremzedelere Allah’tan rahmet dileyen Halıcı, rapor da şu ifadelere yer verdi:

DAYANIŞMAYI BÜYÜTECEĞİZ

Depremin ilk saatlerinden itibaren, Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu koordinasyonunda, Genel Merkez yöneticilerimiz, milletvekillerimiz, örgütlerimiz, belediyelerimiz ile birlikte yaraları sarmak için tüm gücümüzle elimizden geleni yaptık. Cumhuriyet Halk Partimiz tüm gücüyle depremzedelerin yanında oldu. Bundan sonra da yanlarında olmaya devam edeceğiz. Dayanışmayı sürekli büyüteceğiz. Tabi depremin ilk anından itibaren, bölgeye yardıma koşanları da, hiç unutmamamız gerek. Onların hepsi isimsiz kahramanlardı. Hiçbir parti, görüş farkı gözetmeden gerek desteklerini bölgeye ileten, gerekse bölgeye koşup, çıplak elleriyle, tırnaklarıyla, arama kurtarma faaliyetlerine destek veren, binlerce gönüllüye, aslan parçası gençlerimize şükran borçluyuz.

ZOR GÜNÜMÜZDE YANIMIZDA OLANLARA MÜTEŞEKKİRİZ

Yine bölgeye yardıma koşan vatandaşlarımıza, Sivil Toplum Kuruluşlarına, devlet kurumlarının fedakâr personeline ve elbette güvenlik kuvvetlerimize teşekkür ederim. Yaprıkları yardımları asla unutmayacağız.

ISPARTAMIZIN DA DEPREM BÖLGESİNDE OLDUĞUNU UNUTMAMAK GEREKİYOR

Ispartamızın da deprem bölgesinde olduğunu unutmamalı önlemlerimizi bu doğrultuda almalıyız. Buradan soruyoruz; Şehrimizin deprem senaryosu hazırlandı mı? Yıkılabilecek, ağır hasar alacak binaların tespiti yapıldı mı? Oluşabilecek can kayıplarının ve yaralı sayısının önceden belirlenmesi gerekiyor. Senaryo’ya göre binaların tespit edilmeli ve yaklaşık sayıları öngörülmelidir. Bu senaryo’ya göre de önlemler alınması gerekiyor. Ancak eski binaları denetlemek bir kenara dursun, yeni projeleri onaylayacak yetkin insan sayısı bşle yeterli değil.

ALTYAPI SORUNU AFETLERİN BOYUTUNU ARTTIRIYOR

Şehrimizde büyük bir zemin ve denetimsizlik sorunu olduğunu biliyoruz. Deprem anında kapanabilecek cadde, sokak ve mahalle analizleri yapıldı mı? Sürekli depremlerin konuşulduğu ülkemizde, deprem ile ilgili bir disiplin olan jeoloji alanında ki kadroların ne yazık ki yok denebilecek kadar az olduğunu biliyoruz. Yani işin özünde imar planına altlık oluşturulması gerekiyor. Bu da Jeoloji, İnşaat Mühendisleri ve Mimarların katkıları ile gerçekleştirilecek. Önce projelerin belirlendiği, daha sonra yer tespiti yapılan bir proje sağlıklı olabilir mi? Alan fizibilite raporuna göre projelerin çizilmesinin doğru olacağını düşünüyoruz. Sonuç olarak, liyakatlı ve yetkin mühendislerin hem planlama hem de inşaat süreçlerinde olması gerekliliktir.

MESLEK ODALARININ İÇİNİ NEDEN BOŞALTIYORSUNUZ?

Meslek odalarının projelerde daha etkin olmasını istiyoruz. 2013 yılı itibari ile projelerde odaların denetimlerinin kaldırılmasını anlamıyor ve kabul etmiyoruz. Liyakatsız kadroların ellerinden çıkan binalar vatandaşlarımıza mezar oluyor. Hala anlamadınız mı? Odaların söylediği tek bir ortak madde var. Mevcut binaların hepsi, kentsel dönüşüm ile yenilenmelidir. Ancak sizler yeni yerlere imar izni çıkarttığınız sürece, mevcut yapılar kentsel dönüşüme girmez. Ne yazık ki ilk deprem de binaların çökmesi kaçınılmaz hale gelir. Ülkemizin yaşadığı bu afet de hayatını kaybeden depremzedelere Allah’tan rahmet, yaralı vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum. Ülkemizin başı sağolsun. En kısa zamanda şehrimiz ve ülkemiz için deprem senaryosu hazırlanmalı ve kentin dönüşümü planlanmalıdır.

AFET STRATEJİMİZ
DEPREM SENARYOSU
– Yıkılabilecek Binalar
– Ağır Hasar Alacak Binalar
– Orta Hasar Alacak Binalar
– Hafif Hasar Alacak Binalar
Mahalle, cadde ve sokaklarına kadar tespit edilmeleri ve yaklaşık sayıları öngörülmelidir. Buna göre;
– Oluşacak can kaybı sayısı
– Oluşacak ağır yaralı sayısı
– Oluşacak hafif yaralı sayısı

Deprem anında şehrin altyapısında

– Hasar görecek içme suyu boru hattı
– Hasar görecek atık su boru hattı
– Hasar görecek doğalgaz boru hattı
– Hasar görecek elektrik hatları
– Hasar görecek telekomünikasyon baz istasyonlarında oluşabilecek hasarların tespit edilmesi öngörülmelidir.

Deprem anında kapanabilecek
– Şehir içi sokaklar
– Caddeler
– Bulvarlar
– Diğer şehirlerle bağlantı sağlayan karayollarında oluşabilecek hasarların tespit edilmesi öngörülmelidir.

Deprem sonrası ilk 4 saat içerisinde

– Afet Koordinasyon Merkezinin
– Kamu ve Özel Sektöre ait iş makinesi envanterinin
– Enkazdan kurtarma çalışmalarında görev alacak profesyonel ve gönüllü insan kaynağı sayısının
– Enkazdan kurtarma çalışmaları sırasında gerekli giysi, kesici ve delici araç ve gereç envanterinin belirlenmesi ve eksik noktaların tamamlanması gerekmektedir.

Deprem sonrası ilk 24 saat içerisinde

– Yaralıların bölgelerine göre hizmet alabilecekleri en yakın kamu ve özel hastanelerin yatak kapasiteleri bilinmelidir.
– Gerektiğinde kurulabilecek sahra çadırları ve kurulacakları bölgeler belirlenmelidir.
– Deprem sonrası insanlara özellikle gıda tedariği sağlayacak marketlerin konumları ve hasar alma durumları belirlenmeli ve dağıtım bölgelerine göre ayrılmalıdır.

KENTİN DÖNÜŞÜMÜ
Deprem senaryosu hazırlanmış şehrin öncelikle mahalle bazlı dönüşüm haritası çıkarılmalıdır.
Hem zemin etüdleri yapılmamış hem de 99 Deprem Yönetmeliği öncesi oluşturulmuş çok katlı binaların olduğu mahalleler;
2022 nüfus sayımına göre;
– Anadolu Mahallesi 7.619
– Halıkent Mahallesi 6.683
– Işıkkent Mahallesi 8.408
– İstiklal Mahallesi 8.170 (kısmi bölgesel)
– Kepeci Mahallesi 3.249
– Toplam 34.129 kişi
Bu mahallelerde bulunan tehlikeli bina sayısı çıkarılmalı, mahallelerin jeolojik haritalarına göre verilebilecek kat adetleri belirlenmelidir. Yüksek kat alabilmeleri durumunda yol genişlikleri artırılarak ada birleştirmeleri yapılmalı ve nüfus artışı öngörüsü ile emsal artışları ile kamu ya da özel sektör eliyle binaların yenilenmesi sağlanmalıdır. Zemin değerleri yüksek kat yapılmasına müsaade etmeyecekse binaların güçlendirilmesi ya da yeniden yapılması için yaklaşık maliyetler çıkarılmalıdır. Belirlenen maliyete göre yerel yönetim tarafından proje hazırlanmalı ve genel idareye proje sunulmalıdır. Projenin nevine ve maliyetine göre vatandaşların hibeler ya da ucuz kredi alabilmelerinin önü açılmalı, binaların yenilenme sürecinde barınma ihtiyaçları karşılanmalıdır. Bu durumda bina yenilemesini kabul etmeyecek vatandaşların konutlarının kamulaştırılabilmesi için yerel yönetimlerin bütçe ayırmaları ya da merkezi idareden maddi yardım talep etmeleri gerekmektedir.
Çok katlı yapıların daha az bulunduğu ama zemin etüdleri yapılmamış ve 99 Deprem Yönetmeliği öncesi oluşturulmuş mahalleler olan
– Davraz Mahallesi 23.002 (kısmi bölgesel)
– Ayazmana Mahallesi 9.109 (kısmi bölgesel)
– Bağlar Mahallesi 7.406
– Emre Mahallesi 5.079 (kısmi bölgesel)
– Gülcü Mahallesi 2.934
– Halife Sultan Mahallesi 5.433
– Toplam 52.963 kişi

Bu mahallelerde bulunan çok katlı binalar için mahalle bazlı çalışmalar yapılarak şehir plancıları ile görüşülmeli en tehlikeli grupta bulunan mahallelerde olduğu gibi çözüm yöntemleri denenmelidir. Üç ya da daha az katlı eski binaların bulunduğu yerlerdeyse sosyal dokuyu bozmamak adına evini yenilemek ya da güçlendirmek isteyen vatandaşlar için Mühendis Odalarından da yardım alarak Performans Analiz projeleri yerel yönetimler tarafından ücretsiz yapılmalıdır. Güçlendirme ya da yeniden inşa etme kararlarına göre kredi kuruluşları ve finans merkezleri.