Diş Hekimi Fatih AKTAŞ: “Oral hastalıklar en sık rastlanan kronik hastalıklar arasında”

Yalvaç Devlet Hastanesi Diş Hekimi Fatih Aktaş, dünya genelinde oral hastalıkların en sık rastlanan kronik hastalıklar arasında yer aldığını belirtti.

“20 Mart Dünya Oral Sağlık Günü” kapsamında Yalvaç Devlet Hastanesi Diş Hekimi Fatih Aktaş ile bir söyleşi gerçekleştirdik.

Diş Hekimimiz Aktaş, oral sağlık ile ilgili şu önemli bilgileri paylaştı:

Oral hastalıklar en sık rastlanan kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Dünya çapında, nüfusun % 90’ı çürük, periodontal hastalık ve diş çürüğünden oral kansere kadar bazı oral bozukluk formlarından dolayı risk altında olduğu bilinmektedir.

Diş hekimliği mesleği gerek klinik gerek ise bilimsel katkıları uzayan yaşam süresi ile orantılı artması istenen sağlıklı bir nüfusa kaliteli hizmet sunabilmeyi hedeflemektedir.

Bu kapsamda 20 Mart 2013 Dünya Diş hekimliği Birliği (FDI)  tarafından oral hastalıkların görülme sıklığını azaltmak adına farkındalığı arttırmak ve kişileri, aileleri, toplumları ve hükümetleri oral sağlığı dolayısıyla da sağlıklı bir yaşamı sağlamaya teşvik için etmeye yönelik Dünya Oral Sağlık Günü olarak kabul edilmiştir.

Özellikle 19. ve 20. yüzyıllarda diş çürüğü dünya genelinde epidemik salgın olarak tanımlanmış ve halen günümüzde de nezleden sonra dünyada en yaygın 2. hastalık olarak kabul edilmektedir. Son 30 yılda; yüksek gelirli ülkeler diş çürüğü görülme oranlarını aşağı çekseler de; orta ve düşük gelirli ülkelerde halen en yaygın hastalık olarak toplum sağlığını olumsuz olarak etkilemektedir. Yüksek gelire sahip ülkelerde; 11-14 yaş grubu çocuklarda tedavi edilen çürüklü dişlerin oranı %53 iken, düşük gelire sahip ülkelerde tedavi edilen çürük diş sayısı % 2 civarındadır. Bu nedenle; diş çürükleri kötü beslenmenin sebep olduğu bir hastalık olmasının yanı sıra bir sosyal yoksunluk hastalığıdır.

Ağız boşluğunun diğer bir önemli hastalığı olan dişeti hastalıkları ise dişleri destekleyen dokulardaki iltihaplı hastalıkları kapsamaktadır. Şişmiş, kızarık ve kanamalı diş etleriyle ortaya çıkan ve daha ileri safhalarda da dişlerin sallanmalarına yol açan diş eti hastalıkları tedavi edilmediklerinde dişlerin kaybına ve de çene kemiğinin iltihaplanmasına yol açmaktadır. Bakteri plağı  ve diş taşının neden olduğu dişeti hastalıkları, kronik bir enfeksiyon olup tedavi edilmediği takdirde; damar sertliği, koroner kalp hastalıkları risklerini arttırmaktadır.

Görüldüğü gibi diş çürüğü ve periodontal hastalıklar toplumlarda çok yaygın olup, diş kayıplarının sebeplerini oluştururlar. Ne yazık ki; dişsizlik bireyler için, çiğneme kapasitesinin düşmesine, konuşmanın güçleşmesine ve estetiğin ciddi boyutta bozulmasına yol açmakta olup Ülkemizde 65 yaş üstü total dişsizlik oranı % 50’nin üzerinde olduğu görülmektedir.

Global oral sağlığı tehdit eden üçüncü önemli hastalık ise ağız kanserleridir. Erkek bireylerde ağız kanseri görülme sıklığı %6,3 oranındadır. Ağız kanserleri, ağız boşluğunun yumuşak dokularında şişme, kanama, ağrı, yutma güçlüğü ve ülserasyonlar ile ilk belirtisini veren kötü huylu tümörlerdir. Ağız kanserleri en sık görülen kanserler arasında ilk 10 içerisinde olup, tütün ve alkol tüketimi ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Ağız kanseri teşhis edilen vakaların %75 ‘i sigara kullanan bireylerdir.

Saydığımız tüm oral ağız içi hastalıkların temel risk faktörleri arasında kötü beslenme, hijyen eksikliği, alkol- tütün tüketimi önemli rol oynamaktadır.

Ağız sağlığı ve genel sağlık ilişkileri ayrılmaz bir bütündür. Yukarıda sayılan ağız hastalıklarının genel sağlık üzerindeki olumsuz bazı etkilerini saymak gerekirse, ağız enfeksiyonlarının üst solunum yolu hastalıklarını ve zatürre olma ihtimalini arttırdığı; diş eti ve mukoza hastalıklarının diyabet hastalığının ilerleyişini ve komplikasyonlarını arttırdığı; ağız içi bakterileri ile bulaşıcı endokardit, yani kalbin iç duvarlarının enfekte olma ihtimalinin arttığı yönünde yakın bağlantı bulunmaktadır.

Bahsedilen sebeplerden ötürü oral sağlığın genel sağlık üzerinde ne düzeyde etkili olduğunun farkında olmak, bilinçlenmek ve oral sağlığı olumsuz yönde etkileyebilecek faktörleri de olabildiğince elemine etmek son derece önem arz etmektedir. 20 Mart tarihinde kutlanan Dünya Oral Sağlık Günü ile bu farkındalığı artırmak ve insanların daha sağlıklı bir ağız ile yaşam konforunu yükseltmek Diş Hekimleri’nin temel amacıdır. Bireylerin özellikle oral sağlık noktasında bu bilinçle hareket etmesi, daha sağlıklı bir ağız ile hayatlarına devam önem taşımaktadır.