DİKKAT, O KİŞİLERİN BORCU SİLİNECEK

Genel Sağlık Sigortası tescili yapılmış olup da hiç gelir testine başvurmayanlar için gelir testi yaptırmalarına imkân sağlamak üzere 4 ay süre tanındı. 1 Eylül 2016 tarihinde başlayan süre normalde 31 Aralık’ta sona erecek. Fakat 31 Aralık Cumartesi gününe denk geldiği için 2 Ocak 2017 tarihine kadar başvuru yapılabilecek.

Gelir testi yaptırmamış olan kişiler şu an Sosyal Güvenlik Kurumu’nda (SGK) en yüksek prim üzerinden borçlu görünüyorlar. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç/Tahsin Akça’nın haberine göre 2016 yılı için en düşük prim aylık 65.88 lira iken, en yüksek prim 395.91 liraya ulaşıyor. Gelir testine başvurulduğunda, hane içinde kişi başına düşen gelir hesaplanacak. Bu hesaplama sonucunda kişi başına gelir asgari ücretin üçte birinden (549 TL) az olanların geçmişe dönük tüm borçları silinecek. Bir işte çalışmaya başlayıncaya ya da gelir düzeyinde değişiklik oluncaya kadar GSS primleri Hazine tarafından karşılanacak.

Kişi başına geliri bin 647 lira ile 3 bin 294 lira arasında olanların geçmiş prim borçları aylık 395.91  liradan 197.71 liraya indirilecek. Bu kişiler, bundan sonraki aylarda da yeni tutar üzerinden prim ödemeye devam edecekler.

Daha önce şöyle bir durum söz konusu idi. Hane içinde kişi başına geliri asgari ücretin iki katından (3 bin 294 liradan) fazla olanlar, “Nasıl olsa en yüksek tutar üzerinden prim ödeyeceğim” diyerek gelir testine girmiyordu. Ödenmeyen prim borçları da en yüksek tutar üzerinden dağ gibi birikiyordu.

İLK TAKSİT ŞUBATTA

Şimdi bu kesime önemli bir avantaj sağlanıyor. Gelir testine girdiklerinde kişi başına gelirleri 3 bin 294 liranın üzerinde çıkan kişilerin geçmişe dönük borçları aylık 395.91 liradan değil, 197.71 lira üzerinden hesaplanacak. Gelir testini yaptıkları tarihten sonra ise aylık 395.91 lira prim ödeyecekler. Geçmiş borçları yarı yarıya azalacak.

Gelir testini yaptırdıktan sonra da 31 Aralık 2017 tarihine kadar sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvurulacak. Peşin ödemeler veya ilk taksit ödemeleri en geç 28 Şubat 2017 tarihine kadar yatırılacak.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTA SEÇENEĞİNİ DİKKATE ALIN

Kişi başı geliri 3.294 liranın üzerinde olanlar bundan sonra her ay 395.91 lira ödemek yerine isteğe bağlı sigortayı tercih edebilirler. İsteğe bağlı sigortayı seçtiklerinde ödeyecekleri aylık prim 131 lira artarak 527.04 liraya yükselecek. Buna karşılık, hem sağlık hizmeti alacaklar, hem de ileride emekli olma hakkı elde edecekler.

Geçen yıl 1 Kasım öncesinde verilen vaatler çerçevesinde okulu bitirdikten sonra işe giremedikleri için binlerce liralık prim borcu biriken gençler nefes aldı. 14 Nisan 2016 tarihi itibarıyla 25 yaşını doldurmamış kişilerin GSS prim borçları bir defaya mahsus silindi. O tarihte yaşı 25’ten büyük olanların ise 25 yaşına kadar olan borçlarının tahsilinden vazgeçildi. Örneğin 14 Nisan’da 27 yaşında olan bir gencin borçlarının 25 yaşına kadar olan kısmı silindi. 25 yaşından sonraki kısmı ise ödemeleri gerekiyor.

GELİR TESTİNİ İŞSİZKEN YAPMANIZ MAĞDUR OLMANIZI ÖNLEYECEKTİR

GSS primlerini ödemedikleri için borçlu hale gelenler, bir işe girdikten sonra “GSS prim borçlarımı ödeyeyim” dediklerinde kötü bir sürprizle karşılaşıyorlar. GSS prim tutarı, gelir testine girdikleri tarihteki hane içinde fert başına düşen gelire göre hesaplandığından, çalışmaya başladıktan sonra yapılan testlerde gelirler yüksek çıkıyor. Geçmişe dönük prim borçları da yüksek tutar üzerinden hesaplanıyor. Halbuki gelir testi işsiz olunan dönemde yapılsa ya hiç prim ödemeyecek, ya da düşük tutar üzerinden prim ödemek zorunda kalacak.

2 YILLIK MUAFİYETTE YAŞ SINIRINA DİKKAT ETMELİSİNİZ

2016 yılının başında çıkarılan düzenlemeyle okulu bitirdikten sonra iş bulamayan gençlere 2 yıl süreyle GSS primi ödemeden sağlık hizmetlerinden yararlanma olanağı sağlandı. Ancak bu haktan yararlanırken yaş sınırı olduğunu unutmamak gerekiyor.

İki yıllık muafiyet, lise ve dengi öğrenim mezunu olanlarda 20 yaş; yüksek öğrenim mezunlarında ise 25 yaşına kadar geçerli. Örneğin 22 yaşında üniversiteden mezun olan bir genç en fazla 24 yaşına kadar muafiyet hakkından yararlanıyor. 24 yaşında mezun olan üniversiteli genç ise 2 yıllık muafiyet hakkının 1 yıllını kullanabiliyor. 25 yaşını doldurduğu andan itibaren hâlâ işsiz ise artık gelir testine girip prim ödemeye başlaması gerekiyor.

PEŞİNDEN VAZGEÇEN ŞUBATTA 12 TAKSİDE BÖLEBİLİR

Peşin ödemeyi tercih etmiş kişiler, sonradan fikir değiştirdikleri takdirde şubat ayı içinde yeniden başvuru yaparak 12 taksit seçeneğinden yararlanabilecekler. Yeniden yapılandırma borçlarının aksine GSS prim borçları her ay ödenecek.

PART TİME ÇALIŞAN GENÇLERE KOLAYLIK VAR

Okul harçlığını çıkarmak amacıyla part time çalışan gençler ve aynı işverene bağlı olarak 10 ayda on günden az ev hizmetlerinde çalışanlara GSS kolaylığı sağlanıyor. Normalde part time çalışanların, çalışmadıkları günlerin GSS primini de ceplerinden ödemeleri gerekiyor. Ancak, anne veya babası üzerinden sağlık hizmeti alabilen öğrenciler, çalışmadıkları günler için GSS primi ödemeyecekler. Eşinden ya da anne babasından dolayı sağlık hizmeti alma hakkı bulunan gündelikçiler de bu haktan yararlanacaklar.

Öte yandan, 1 Ekim 2016 tarihinden itibaren, anne babası veya eşinden dolayı sağlık hizmeti alma hakkı bulunmayan kişilerle ilgili de kısmi iyileştirme yapıldı. Part time işlerde veya ev hizmetlerinde ayda 20 günden az çalışanlar, eksik kalan günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlayacaklar. Fakat ayda 21 gün ve üzerinde çalışanların eksik günler için prim ödemelerine gerek kalmayacak.

Buna karşılık, ayda 5 gün çalışan bir kişi, ayın geri kalan 25 günü için GSS primi ödemek zorunda kalacak. 2016 yılında ödenmesi gereken günlük prim 32.94 TL.