BÜYÜK BAŞKOMUTAN, BÜYÜK TAARRUZ, BÜYÜK ZAFER…

Prof.Dr. Zafer KARAER

ozyalvac@ozyalvac.com.tr

İkinci Viyana kuşatmasından (1683) tam 238 yıl sonra ilk defa Sakarya Meydan Muharebesinde toprak kaybedilmemiş, 22 gün 22 gece (23 Ağustos-13 Eylül) süren “HATTI MÜDAFAA YOKTUR, SATHI MÜDAFAA VARDIR. O SATIH BÜTÜN VATANDIR anlayışıyla gerçekleştirilen SAKARYA meydan savaşında kanlı çarpışmaların ardından durdurulan düşman, Sakarya Nehrinin batısına püskürtülmüş ve bağımsızlık yolunda en önemli adım atılmıştır, düşman ordusunu tamamen yurttan atmak amacıyla bir yıl kadar süren hazırlık döneminden sonra, 26 Ağustos 1922’de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz’u başlatma kararının ardından, 26 Ağustos sabahı Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa (Çakmak), Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa (İnönü) ile savaşı yönetmek üzere Afyonkarahisar sınırlarında kalan Kocatepe’ de yerini alır.

Topçu ateşleriyle şafak vakti başlayan harekâtın devamında Türk askeri, sabahın ilk ışıklarıyla hücuma geçip Tınaztepe’yi ele geçirir ve Belentepe ile Kalecik Sivrisi’nden düşmanı uzaklaştırır.

1. Ordu birlikleri, Büyük Kaleciktepe ile Çiğiltepe arasında 15 kilometrelik alanda, düşmanın birinci hat mevzilerini ele geçirir. Aynı zamanda 5’inci Süvari Kolordusu, düşman gerilerindeki ulaştırma kollarına başarılı taarruzlarda bulunur, 2’nci Ordu ise cephede tespit görevini aksatmadan sürdürür. Bu beklenmedik taarruzdan Yunan generaller kaçarak kurtulur.

Savaşın ikinci gününde; 27 Ağustos sabahı yine bütün cephelerde yeniden taarruza geçilir ve aynı gün Afyonkarahisar, 8’inci Tümen tarafından düşman işgalinden kurtarılır.

28 ve 29 Ağustos’ta başarıyla sürdürülen taarruz, düşmanın 5’inci tümeninin etkisiz kılınmasıyla neticelendikten sonra, 29 Ağustos gecesi durum değerlendirmesi yapan komutanlar, hemen harekete geçerek taarruzun kısa sürede sonuçlandırılmasında hemfikir olurlar ve Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Türk Ordusu’nun Kurtuluş Savaşı’nda kazandığı en önemli zaferin arifesinde, 30 Ağustos sabahında şimdi belde olan Kütahya’nın Altıntaş ilçesine bağlı Zafertepe Çalköy’de birliklere taarruz emrini verir.

Mustafa Kemal Paşa’nın bizzat yönettiği Dumlupınar’daki meydan muharebesinde kahraman Mehmetçik, Yunan birliklerini Allıören, Keçiler, Kızıltaş deresi yolunun iki yanında tamamen sarıp imha eder.

Kızıltaş deresi bölgesinde açık kalan alandan bazı Yunan birlikleri, General Trikopis, General Diyenis ve birçok Yunan komutanı kaçar.

Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi 30 Ağustos’ta zaferle noktalanır.

Ülkenin tam bağımsızlığı için; Kurtuluş Savaşında bozguna uğrayan dağılan Yunan ordusunun İzmir civarındaki diğer birliklerle birleşmesini, güç kazanmasını önlemek ve işgal altındaki İzmir ve civarının düşmandan temizlenmesi için 1 Eylül’de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ordulara bir bildiri yayımlayarak: “Bütün arkadaşlarımın Anadolu’ da daha başka meydan muharebeleri verileceğini göz önüne alarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü, yiğitlik ve yurtseverlik kaynaklarını yarışırcasına esirgemeden vermeye devam eylemesini isterim.

ORDULAR İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR. İLERİ!” emriyle 3 koldan başlatılan olağanüstü savaş planı 18 gün sürecek TAKİP HAREKATI ile düşmandan önce 2 Eylül de harabe vaziyetteki Uşak kurtarılmış. Takip Harekâtı ile kurtarılan her kasabanın, köyün, şehrin Yunanlılar tarafından yıkıldığını, yakıldığını, bölgedeki Türklerin de acımasızca katledildiğini gördüğünden Türk askeri dinlenmeden ve uyumadan, 9 Eylül de Manisa, Bursa ve İzmir düşmandan temizlenmiş.

Başkomutan İzmir’in alınışı dolayısıyla ordulara: “İlk verdiğim Akdeniz hedefine varmakta orduların gösterdiği gayret ve fedakarlığı hürmet ve takdirle anarım. Elde edilen büyük muzafferiyetin yapıcısı olan kıymetli arkadaşlarıma en içten teşekkür ve tebriklerimi bildiririm. Orduların bundan sonra verilecek hedeflerin alınmasında da aynı fedakârlık yarışmasını göstereceklerine inancım tamdır” tarihi mesajı ile 18 Eylül 1922 tarihine kadar sürdürülen Takip Harekâtı ile bütün Batı Anadolu’daki Yunan askerleri sınırlarımız dışına atılmış, denize dökülmüş ve verilen emir yerine getirilerek Akdeniz’e ulaşılmıştır.

Takip Harekâtının başarı ile sonuçlanması, yalnız Batı Anadolu’yu Yunanlılardan kurtarmamış, aynı zamanda İzmit bölgesinden İstanbul Boğazı’na, Balıkesir bölgesinden Çanakkale Boğazı’na kadar hayati önem taşıyan diğer stratejik hedefler de büyük bir ustalıkla İtilaf Devletleri’nin işgalinden, olaysız olarak ve barış yoluyla kurtarılmıştır.

Eğer, bugün Selçuklulardan, Osmanlıdan, Türkiye Cumhuriyetinden bahsedebiliyorsak; Malazgirt Zaferi, İstanbul’un Fethi, Çanakkale ve Sakarya Zaferleri ile gururlanabiliyorsak; Milli Ve Dini Bayramlarımızı BAYRAM olarak kutlayabiliyorsak; bunu zaferlerin efendisi Başkomutanlık Meydan Muharebesi zaferine ve tabii ki ulu önder Başkomutan Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ile silah ve fikir arkadaşlarına borçluyuz.

Selam sevgi ve saygılarımla…

Prof.Dr. Zafer KARAER

NOT: Büyük Taarruzda;  Ordumuz ve Yunan ordusunun savaş gücü karşılaştırmaları: TÜRK /YUNAN:  Piyade tümeni: 18  /12; Süvari tümeni:  5/1; Bağımsız alay: 0 /6; Subay: 8659 / 6565; Er: 199,283 /218,432; Piyade tüfeği: 100,352 / 90,000 Hafif makineli Tüfek: 2025 / 3130; Ağır makineli Tüfek: 1280 /839; Top: 323 /418; Kılıç: 5282/1280; Kamyon 198 /4036; Otomobil ve Ambulans 33/1776; Uçak: 6 keşif 4 avcı /40 keşif 10 avcı; Düşürülen uçak sayısı:  3 /27; Ölü: 2318 / 18, 250; Yaralı: 9360  /16,030; Kayıp+ Esir: 1697+101 / 35,000; Savaş dışı, hastalık Kaza: Bilinmiyor/ 3720;  Toplam Zayiat: 13,476 / 73,000.