Standartlara uygun olmayan çatılar risk taşıyor

Ülke genelinde birçok bölgede etkili olan kar yağışı, özellikle çatılarda fazla yük oluşturarak, çökme riski oluşturuyor. Son olarak Hakkari’de bir stadın tribün çatısı yoğun kar nedeniyle çöktü. Çatı Sanayici ve İş Adamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Adil Baştanoğlu, Türkiye’de projesiz, hesapsız ve kontrolsüz yapılmış milyonlarca çatı bulunduğunu belirterek, “Kış aylarında çatılarda üzücü kazalar ve maddi kayıplar yaşamamak için doğru malzeme, doğru proje ve uzman gerekiyor. Büyük yapıların kar temizleme planı olmalı, çok kar yağışı alan bölgelerde çatı eğimi artırılmalı.” dedi.

Çatı Sanayici ve İş Adamları Derneği (ÇATIDER) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Baştanoğlu, her yoğun kar yağışında çatı çökme olaylarının yaşandığını ancak bunun normal karşılanmaması gerektiğini belirterek, şu uyarılarda bulundu:

“Çok geniş açıklıklı çelik konstrüksiyon çatılara sahip spor tesislerinde, depo türü endüstri ve hal yapılarında, garajlarda bu olaylar daha çok yaşanıyor. Makas, kiriş, aşık gibi çatı elemanları, şiddetli kar yağışı, çatı üzerindeki karın birikmesi, çatıdaki karın rüzgarla sürüklenerek belirli bir bölgede yığılması veya kar üzerine yağan aşırı yağmurun kar yoğunluğunu artırması gibi nedenlerle tasarımlarında kullanılan çatı kar yüklerinden fazla yüklere maruz kalır. Bu unsurlar, istenmeyen kazalara yol açıyor.”

“DOĞRU MALZEME, DOĞRU PROJE VE UZMAN GEREKİYOR”

Baştanoğlu, ideal çatı için doğru malzeme kullanılması, sistemine uygun projelendirilmesi ve uzman kişiler tarafından yaptırılması gerektiğini vurgulayarak, “Sabit yükleri tasarım yüklerinden çok az olan çelik çatılar düşük emniyet katsayılarına göre tasarlandıklarından aşırı yüklere direnemezler. Bu nedenle bu tür yapıların tasarımında kullanılacak çatı kar yüklerinin, azami hassasiyet gösterilerek belirlenmesi gerekiyor. Çatılarda doğru uygulama ve doğru ürün kullanımı ayrılmaz bir bütündür. Çatılar yağmur, kar, rüzgar gibi dış etkenler ile ilk karşılaşan ve onlara karşı koyan en önemli yapı kabuğunu oluşturuyor” dedi.

“BÜYÜK YAPILARIN KAR TEMİZLEME PLANI OLMALI”

Baştanoğlu, büyük yapılar için kapsamlı projeler hazırlanması gerektiğini de hatırlatarak, “Büyük alanları kapatan pazar yeri, hangar, spor, sergi, kongre salonu, AVM gibi yapıların çatıları kar yüküne karşı duyarlıdır. Kar kalınlığının 15-20 cm yi aşması durumunda mutlaka temizlenmelidir. Bu tür yapıların proje aşamasında kar temizleme planları da hazırlanmalıdır” diye konuştu.

“KAR YAĞIŞININ FAZLA OLDUĞU BÖLGELERDE ÇATI EĞİMİ ARTIRILMALI”

Çok dik çatılarda karın tutunamayacağını hatırlatan Baştanoğlu, dik çatılarda karın rüzgar ile savrulduğunu kaydığını söyleyerek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Dolayısıyla kar yükü çatı eğimine bağlıdır. Şiddetli esen rüzgar, karın esinti yönünde yer değiştirip, bazı çatı bölümlerinin aşırı yüklenmesine neden olur. Bu durumda eğimli yüzey üzerinde eşit olarak dağılmayan kar yükünün çatı taşıyıcı sistemi üzerinde hasar oluşturması kaçınılmazdır. Özellikle kar yağışının fazla olduğu bölgelerde çatı eğiminin artırılması alınacak ilk önlemlerden biridir. Çatı eğiminin artırılması ile çatıda biriken kar yükü, zemindeki kar yükünün yüzde 30-50’sini geçmeyecektir. Ayrıca çatılarda buzlanmayı engellemek için, çatı sıcaklığının dış hava sıcaklığına eşit olması sağlanmalıdır. Bunun için hatasız ve eksiksiz uygulanan ısı yalıtımı ve su yalıtımı ile birlikte çatıda uygun bir havalandırma oluşturulmalıdır. Kar yağışının etkili olduğu bölgelerde uygulanan eğimli çatılarda, kar etkeninin ortaya çıkarabileceği buz bentleri oluşmasının önüne geçilmesi, yağış sularının yapı içine girmesi ve taşıyıcı sistemde hasar oluşumunun engellenmesi için çatı boşluklarında ve çatı kesitlerinde havalandırma düzenlemenin önemi büyüktür.”