Türkiye’de iş, ticari ve tüketici uyuşmazlıklar dava şartı ile mahkemenin atadığı arabuluculuk sistemi ile çözümlenebiliyor. Dava şartı olmayan ihtiyari arabuluculuk sistemi ile Arabuluculuk Merkezleri alternatif bir çözüm yolu sunuyor.

Isparta Arabuluculuk Merkezi Arabulucu Avukatlarından SDÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Dost, Bire Bir Programı’nda arabuluculuk sistemini anlattı. Arabuluculuğun alternatif bir çözüm yolu olduğunu işaret eden Doç. Dr. Dost, şu açıklamalarda bulundu: “Arabuluculuk, menfaat temelli, alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu. Arabuluculuk, tarafların müzakere etmesi, iletişim kurması, birbirleriyle konuşmasını sağlayan önemli bir süreçtir. Alternatif bir süreçtir. Çünkü mahkeme veya tahkime göre alternatif bir çözüm yolu. Mahkemeye gidip uzun süre uğraşıp netice almaktan ziyade daha kolay, daha kısa bir yol. Anlaşma belgesi ile mahkeme kararı gücünde bir belge.

Adalet Bakanlığı’nın verilerine göre, 1 milyondan fazla dosya arabuluculuk yoluyla çözümlenmiş durumda. Bunlar da işçi-işveren uyuşmazlıkları en yüksek oranı taşıyor. Yüzde 60 civarında anlaşma ile çözümlenmiş durumda. Çok önemli bir şey. Arabuluculuk yolunda farklı çözümler üretilebiliyor. Oysa mahkemede kazanmak ya da kaybetmek var. Başka bir yol yok. Arabuluculuk da farklı şekillerde, farklı hukuki ilişkiler kurarak çözümler sağlanabiliyor. Uyuşmazlık çözüp, yeni bir hukuku ilişki kurulabiliyor. Kazan-kazan dediğimiz bu. İhtiyari ara buluculuk dediğimiz tarafların üzerinde serbestçe tasarruf yapabileceği uyuşmazlıklar. Tarafların kendi başlarına herhangi mahkemeye gitmeksizin arabuluculuğa başvurabilirler. Arabuluculuk yoluyla bu uyuşmazlık giderilebilir. Bazı uyuşmazlıklarda dava şartı getirildi. İş, ticari ve tüketici uyuşmazlıklarında bu böyle. Belki ileriki zamanlarda aile ve miras uyuşmazlıklarında dava şartı gelebilir. Dava şartı arabuluculukta öncelikle arabuluculuğa gidilecek. Çözüm bulunmazsa öyle davaya gidilecek. İhtiyati arabuluculukta davaya gitmeden bir arabulucu yoluyla aralarındaki uyuşmazlığı çözebilirler.”